വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിലെ അഷ്ടമി ഉത്സവത്തോടനുബന്ധിച്ച് ക്ഷേത്ര കലാമണ്ഡപത്തിൽ കലാപരിപാടികൾ അവതരിപ്പിക്കുവാൻ താൽപര്യമുള്ളവർ സെപ്റ്റംബർ 20ന് മുൻപായി ദേവസ്വം ഓഫീസിൽ പേര് വിവരങ്ങള്‍ അറിയിക്കണമെന്ന് അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫിസർ പി.അനിൽ കുമാർ അറിയിച്ചു.
വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ പന്ത്രണ്ട് ദിവസം നീണ്ടു നിൽക്കുന്ന പ്രസിദ്ധമായ ഉത്സവമാണ് വൈക്കത്തഷ്ടമി. വ‍ൃശ്ചിക മാസത്തിലെ കൃഷ്ണപക്ഷത്തിലാണ് ഉത്സവം ആരംഭിക്കുക. സമാപനം അഷ്ടമി ദിനത്തിലായതു കൊണ്ടാണ് ആ പേര് ലഭിച്ചത്. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ചുള്ള കൂടിയെഴുന്നള്ളത്ത്, അഷ്ടമി എഴുന്നള്ളത്ത്, പഞ്ചവാദ്യം എന്നിവ ഏറെ പ്രസിദ്ധമാണ്. അഷ്ടമി ഉത്സവത്തിന് വൈക്കത്തപ്പന്‍റെ ആറാട്ട് ഉദയനാപുരം സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രത്തിൽ വെച്ച് നടക്കും.
പരശുരാമൻ സ്ഥാപിച്ച 108 ശിവാലയങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം. വ‍ൃശ്ചിക മാസത്തിലെ കൃഷ്ണപക്ഷ അഷ്ടമിയാണ് പ്രധാന ഉത്സവം. ഈ ദിവസം ശിവൻ ശ്രീപരമേശ്വര രൂപത്തിൽ പാര്‍വ്വതി ദേവിയോടൊപ്പം വ്യാഘ്രപാദ മഹര്‍ഷിയുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട് അനുഗ്രഹങ്ങൾ നൽകി എന്നാണ് വിശ്വാസം.
വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയായ ശിവന്‍റെ പുത്രൻ ഉദയനാപുരം ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയായ സുബ്രമണ്യനാണെന്നാണും വിശ്വാസിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അഷ്ടമി നാളിൽ ഇരു ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള എഴുന്നള്ളത്ത് പിതൃ-പുത്ര സമാഗമമായാണ് കണക്കാക്കുന്നത്. ഈ പുണ്യദര്‍ശനത്തിനായി ജനസഹസ്രാരം വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരും.
അഷ്ടമി ഉത്സവത്തിന്‍റെ ഏഴാം നാളിലുള്ള എഴുന്നള്ളത്താണ് ഋഷഭ വാഹനം.അന്ന് വൈക്കത്തപ്പൻ തന്‍റെ വാഹനമായ നന്ദിയുടെ പുറത്ത് എഴുന്നള്ളി ഭക്തര്‍ക്ക് ദര്‍ശനം നൽകുന്നുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. അത്താഴ പൂജയും, ശ്രീബലിയും, ശ്രീഭൂതബലിയും കഴിഞ്ഞാണ് ഋഷഭ വാഹനത്തിൽ വിളക്കിന് എഴുന്നള്ളുന്നത്. വൈക്കത്തപ്പന്‍റെ തങ്കവിഗ്രഹത്തിൽ ആടയാഭരണങ്ങൾ, തങ്കത്തിൽ നിർമിച്ച ചന്ദ്രക്കല, ഉദരബന്ധം, കട്ടിമാലകൾ, പൂമാലകൾ എന്നിവകൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച് കൂറ്റൻ വെള്ളിക്കാളയുടെ പുറത്ത് അവകാശികളായ നാൽപതോളം മൂസ്സതുമാര്‍ ചേര്‍ന്ന് മുളം തണ്ടിലേറ്റിയാണ് എഴുന്നള്ളിക്കുന്നത്.
എഴുന്നള്ളത്തിന് നെറ്റിപ്പട്ടം കെട്ടിയ ഒൻപതാനകൾ അകമ്പടിയാകുമ്പോൾ അതിൽ രണ്ടാനകൾക്ക് സ്വർണ്ണത്തിൽ തീർത്ത നെറ്റിപ്പട്ടമാവും അണിയിക്കുക. രണ്ട് തങ്കക്കുടകളും ആലവട്ടവും വെൺചാമരമടക്കമുള്ള മുന്തിയ ആനച്ചമയങ്ങളുമുണ്ടാകും. തെക്കേമുറ്റത്ത് എഴുന്നള്ളി നിൽക്കുമ്പോൾ പ്രദക്ഷിണ വഴിയിൽ ദീപങ്ങൾ നിരക്കും. ഏഴ് പ്രദക്ഷിണങ്ങളുള്ളതിൽ ഓരോന്നിനും ഓരോ തരം വാദ്യങ്ങളാണുപയോഗിക്കുക. അഷ്ടമിയുടെ ഏറ്റവും ആർഭാടപൂർണ്ണമായ എഴുന്നള്ളിപ്പാണിത്.
എഴുന്നള്ളത്തിന് നെറ്റിപ്പട്ടം കെട്ടിയ ഒൻപതാനകൾ അകമ്പടിയായുണ്ടാകും. അതിൽ രണ്ടാനകൾക്ക് സ്വർണ്ണത്തിൽ തീർത്ത നെറ്റിപ്പട്ടമാവും അണിയിക്കുക. രണ്ട് തങ്കക്കുടകളും ആലവട്ടവും വെൺചാമരവുമടക്കം മികച്ച ആനച്ചമയങ്ങളുമുണ്ടാകും. എഴുന്നള്ളത്ത് തെക്കേമുറ്റത്ത് എത്തിയാൽ പ്രദക്ഷിണ വഴിയിൽ ദീപങ്ങൾ തെളിയുന്നത് നയന മനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ്. ഏഴ് പ്രദക്ഷിണമുള്ളതിൽ ഓരോന്നിനും ഓരോ വാദ്യങ്ങളാണ് ഉപയോഗിക്കുക. വൈക്കത്തഷ്ടമിയുടെ ഏറ്റവും ആര്‍ഭാട പൂര്‍ണമായ എഴുന്നള്ളിപ്പാണിത്.
ഉദയനാപുരത്തപ്പന്‍റെ വരവാണ് അഷ്ടമി വിളക്കിലെ പ്രധാന ചടങ്ങ്. അന്ന് ഉദയനാപുരം ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് ആഘോഷ വരവും നടക്കും. താരകാസുധ വധത്തിനു ശേഷം വിജയശ്രീലാളിതനായി എത്തുന്ന സുബ്രമണ്യനെ അച്ഛനായ വൈക്കത്തപ്പനും ഉപദേവതമാരും ചേര്‍ന്ന് സ്വീകരിക്കുന്നു എന്ന സങ്കല്പത്തിലാണ് ചടങ്ങ് നടക്കുക വൈക്കത്തെ വലിയ കവല മുതൽ നിലവിളക്കേന്തിയും പുഷ്പാര്‍ച്ചന നടത്തിയും ഉദയനാപുരത്തപ്പനെ ഭക്തജനങ്ങൾ എതിരേൽക്കും.
അഷ്ടമിക്ക് എഴുന്നള്ളി നിൽക്കുന്ന വൈക്കത്തപ്പന് ആദ്യമായി കാണിക്ക അർപ്പിക്കാനുള്ള അവകാശം കറുകയിൽ കൈമൾക്കാണ്. തലമുറകളായി പകർന്നു കിട്ടിയ അവകാശം കറുകയിൽ കുടുംബം ഇന്നും സംരക്ഷിച്ചു പോരുന്നു. ഇത്തവണ കാണിക്ക അർപ്പിക്കുന്നത് കിടങ്ങൂർ കൊച്ചുമഠത്തിൽ ഗോപാലൻ നായരാണ്. പത്തൊമ്പതാം വർഷമാണ് ഗോപാലൻ.നായർക്ക് കാണിക്കയർപ്പിക്കാനെത്തുന്നത്.ക്ഷേത്ര നിർമാണത്തിന് മുൻപ് വൈക്കം കരയിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്ന ' കിടങ്ങൂർ ഗ്രാമത്തിൽ തപസിനെത്തിയ മഹർഷി ശിവ വിഗ്രഹം ദർശിച്ച ശേഷം കാണിക്ക അർപ്പിക്കുന്നതിന് കറുകയിൽ കുടുംബത്തിനെ ഏൽപിച്ചതായാണ് വിശ്വാസം. ഇത് ആചാരമായി ഇന്നും തുടര്‍ന്ന് പോരുന്നു.
ആറാട്ട് കഴിഞ്ഞുള്ള ദിവസത്തെ മുക്കുടി നിവേദ്യവും ഏറെ പ്രശസ്തമാണ്. അഷ്ടവൈദ്യരിൽ പെട്ട വെള്ളാട്ടില്ലത്തെ മൂസത് ഔഷധക്കൂട്ടുകൾ അടങ്ങിയ പച്ചമരുന്നുകൾ അരച്ചുരുട്ടി ശ്രീകോവിലിൽ സമർപ്പിക്കും. അത് പന്തീരടിപ്പൂജക്ക് ദേവനു നിവേദിച്ച ശേഷം ഭക്തജനങ്ങൾക്ക് വിതരണം ചെയ്യുന്നു. ഇതാണ് "മുക്കുടി നിവേദ്യം" എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഉദരരോഗങ്ങൾക്ക് നല്ല ഔഷധമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം.
